تصویربردارى مخفیانه جرم است؟ - ایران عکس

تصویربردارى مخفیانه جرم است؟ ممکن است این سوال در ذهن به وجود آید که آیا اساسا تصویربرداری مخفیانه، عکس برداری یا صدابرداری از اشخاص بدون رضایت آنها، جرم قابل مجازات است یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید گفت قانونگذار بعضی تصویربرداری و عکس برداری های خاص را جرم معرفى نموده است. به گزارش خبرنگاران طبق قانون، مرتکبان چنین جرائمى به دو تا پنج سال حبس و ده سال محرومیت از حقوق اجتماعی و هفتاد و چهار ضربه شلاق محکوم می شوند.

اما در کل باید توجه داشت که تصویربرداری مخفیانه از کسی بدون اجازه وی، همواره باعث ایجاد مسئولیت کیفری نخواهد شد، بلکه مسئولیت اخلاقی و شرعی در این قضیه نمود بیشتری دارد. البته در صورتی که از این راه زیانی به شخص وارد گردد، فیلم بردار ملزم به جبران خسارات وارده است. به عنوان مثال با تهیه فیلم مخفیانه از صحبت های یک شخص تاجر ممکن است اعتبار تجاری وی به خطر بیفتد و میزان فروش کالاهای وی کم گردد؛ در این صورت فیلم بردار مسبب این رخداد بوده و مسئول جبران خسارت وارده است. در این مورد طبق قانون زیان دیده از جرائم مذکور حق مطالبه ضرر و زیان را دارد. طبق قانون رسیدگی به این جرایم در صلاحیت دادگاه های انقلاب است.

استناد به عکس و فیلم در دادگاه

قانونگذار از دلایلى نظیر اقرار، شهادت، سند و… به عنوان دلایل اثبات دعوا نام برده است. در کنار این دلایل علم قاضی نیز در قوانین یکی از ادله اثبات دعوی محسوب شده است. طبق دلیل اخیر هر آنچه در ایجاد آگاهی و علم قاضی مبنی بر وقوع جرم یا حادثه یاری کند، قابل استناد است.

عکس، صدا و فیلم نیز در صورتی که در ایجاد علم در قاضی نسبت به موضوع پرونده قضایی یاری کند، می تواند مورد استناد قرار گیرد. البته باید این نکته را در نظر داشت که قاضی دادگاه در صورت تشخیص اهمیت فیلم و صدا باید از طریق ارجاع امر به کارشناسی، از صحت و مونتاژ نبودن این تصاویر و صداها اطمینان حاصل کند.

سوالی که باقی می ماند این است که اگر از کسی به صورت مخفیانه فیلم برداری شده باشد و این فیلم به عنوان سند و مدرک در دادگاه مورد استفاده قرار بگیرد تکلیف چیست؟ آیا این سند به این دلیل که بدون اجازه شخص تهیه شده است اعتباری نخواهد داشت؟ در این خصوص باید به این موضوع توجه داشت که دلایل در رسیدگی های کیفری راهی برای ایجاد علم برای قاضی هستند.

بنابراین قاضی ممکن است برای رسیدن به حقیقت ماجرا از هر موضوعی استفاده کند که ممکن است حتی این تصاویر باشند. البته قاضی باید در رای خود به این عواملی که در علم او موثر بوده اند، اشاره کند و دادگاه تجدیدنظر و دادسرای انتظامی قضات چنین تصمیماتی را زیر نظر دارند و در صورتی که تشخیص دهند رای صادر شده مخالف قانون است رای را نقض می نمایند و حتی ممکن است صادرنماینده رای را تعقیب نمایند.

حریم خصوصی

حریم خصوصی یعنی یک فرد بتواند اطلاعات مربوط به خود را مجزا و در نتیجه اطلاعاتش را با انتخاب خویش در برابر دیگران آشکار کند. لازمه رعایت این حق، رعایت حق بر محفوظ ماندن صدا و تصویر در افراد است. بر این اساس همه افراد حق دارند تصویر یا صدای خود را از دیگران بپوشانند و اخذ تصویر و صدا از خود را ممنوع نمایند.

پیشگیری از تصویربرداری از بزه دیده

به منظور کاستن از میزان وقوع رفتارهای ناهنجار مانند تصویربرداری برداری مخفیانه و بدون رضایت از دیگران، باید تدابیر کنترلی خاصی در نظر گرفته گردد. دیده شده است، اشخاص سوءاستفاده گر از خانه دیگران فیلم برداری می نمایند. در این زمینه باید تدابیر خاصی برای جلوگیری از مشاهده درون خانه اندیشیده گردد.

ممکن است اشخاصی به دلایل مختلف تصویر یا صدای شخصی را بدون اجازه صاحب تصویر و صدا ضبط نمایند. در این خصوص قانونی در سال 1386 به تصویب رسید که این رفتارها را جرم دانست.و زیان دیده می تواند برای جبران زیان ناشی از تهیه تصویر و صدای خود در دادگاه خسارت خود را مطالبه کند.

موضوع دیگری که جای آنالیز در این خصوص دارد انتشار تصاویر ضبط شده در دنیای مجازی و در اختیار قرار دادن آن به دیگران است. این نوع از تخلفات و جرایم در چند سال گذشته در کشور رو به گسترش گذاشته بود؛ اما بعد از پیش بینی مجازات سنگین و برخورد قاطع و سریع با متخلف ارتکاب این جرایم کمتر شد.

بنابر قانون هر کس از طریق سامانه های رایانه ای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا اسرار دیگران را منتشر کند به حبس از 91 روز تا 2 سال یا جزای نقدی از 5 تا 40 میلیون ریال یا هر دو محکوم می گردد.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با جرم سوءاستفاده از عکس دیگران در فضای مجازی سوءاستفاده از عکس دیگران در فضای مجازی را مطالعه کنید.